این پرسشنامه توسط لیتلتون و همکاران در سال ۲۰۰۵ جهت ارزیابی میزان نگرانی افراد پیرامون شکل ظاهری خود ساخته شد. جهت ارزیابی و تهیه این پرسشنامه لیتلتون و همکاران آن را بر روی ۱۴۰۳ زن ۱۸ تا ۵۵ ساله اجرا کردند(۲۰۰۸).
نمرهای که هر آزمودنی در این آزمون میتواند کسب کند بین ۱۹ و ۹۵ خواهد بود.
هرچه نمره شما در این آزمون بزرگتر باشد شما بیشتر نگران ظاهر بدن خود هستید.
در پژوهش لیتلتون و همکاران(۲۰۰۵) برای متغیر تصویر ذهنی از بدن، ۴ زیر مقیاس ؛ وارسی ظاهر بدن، نارضایتی از ظاهر بدن ، عملکرد اجتماعی و مخفی کردن نقایص ادرک شده، ارائه شده است.
این پرسشنامه از نوع خودگزارشی بوده و مشتمل بر ۱۹ عبارت است.
پاسخهای آزمون بر روی مقیاس ۵ درجهای ( هرگز ، به ندرت ، گاهی اوقات ، اغلب ، همیشه) تنظیم شده است.
نتایج نشان دهندهی دو عامل مهم و معنادار بود که عامل اول از ۱۲ ماده تشکیل شده و نارضایتی و خجالت فرد از ظاهر خود ، وارسی کردن و مخفی کردن نقایص ادراک شده را در بر میگیرد. عامل دوم با هفت ماده میزان تداخل نگرانی درباره ظاهر را در عملکرد اجتماعی فرد نشان میدهد.
عامل دوم با هفت ماده میزان تداخل نگرانی درباره ظاهر را در عملکرد اجتماعی فرد نشان میدهد. تداخل نگرانی درباره ظاهر، در عملکرد اجتماعی فرد زمانی اتفاق میافتد که ظاهر فرد برای او آن قدر اهمیت پیدا میکند که عملکرد و روابط اجتماعی او را تحت تأثیر قرار داده و در این رابطه مشکلاتی را ایجاد میکند. به عنوان مثال خانمی که از ظاهر باردار خود ناراضی است به شرکت در فعالیتهای اجتماعی تمایلی ندارد یا خود را به خاطر ظاهر خود از شرکت در این گونه فعالیتها و مجالس محروم میکند.
پروزینسکی و کش (۱۹۹۳) معتقد هستند که تصویر بدن به دریافتها، اندیشهها ، احساسها در مورد بدن و تجربههای بدنی اطلاق میشود.
تصویر بدنی ، تصور ، نگرش و دیدگاهی است که فرد درباره ظاهر خود دارد به طوری که این تصویر و برداشت در صورت منفی یا مثبت بودن میتواند در جنبههای گوناگون زندگی فرد و همچنین بر رفتار وی در مکانهای مختلف تاثیرگذار باشد. این تصویر، تحت تاثیر عواملی چون رشد جسمانی، سوانح ، آسیبها و جرحات قرار گیرد و باعث ایجاد نگرانی در فرد شود. گاه این نگرانی از تصویر بدنی و ظاهر تا جایی افزایش مییابد که باعث ایجاد مشغلههای ذهنی گشته و افراد ، وقت و هزینه زیادی را صرف ظاهر خود میکنند( گیلین و لِوکویتس، ۲۰۱۲).
دکتر سینا یاوریان در سال ۱۳۹۴ جهت بررسی این نگرانی، این پرسشنامه را در اختیار ۳۰ نفر از زنان باردار ۷ و ۸ ماهه قرار داد و مقالهای تحت عنوان “تاثیر نگرانی از ظاهر بدن زنان باردار بر عملکرد اجتماعی آنها” نگاشت.
کاتریر بیان میدارد که خودپنداره (self-concept)، سن، ورزشهای پیشین، ورزشهای کنونی و دفعات بارداری در پیشبینی تمرکز انرژی روانی بر ارزیابی تصویر ذهنی از بدن موثر هستند. آن نشان میدهد که رضایت زنان در مورد بدن خود در دوران بارداری یک پیشبینیکننده مهم خودپنداره او در طول بارداری میباشد.
آنچه از پژوهشهای مطرح شده میتوان نتیجه گرفت این است که زنان به بدن خود اهمیت بسیاری میدهند و در جهت حفظ بدن خود به صورت ایدهآلی که جامعه تعریف کرده است یا خود چنین میاندیشند که باید باشند تالش بسیاری صرف میکنند تا بتوانند همواره تصویر ذهنی مطلوبی از بدن خود داشته باشند تا با عزت نفس بالا در جامعه به فعالیت خود ادامه دهند. به نظر میرسد هر عاملی که بدن تعریف شده ایدهآل را از شکل خود خارج کند تصویر ذهنی نیز در ذهن زنان تغییر میکند و آنها را دچار یاس و تا حدودی افسردگی میکند و عزت نفس آنها را کاهش میدهد. بارداری یکی از عواملی است که شکل بدن را تغییر میدهد. یافتههای برونر(۱۹۹۶) نشان میدهد که بیماریها باعث کاهش کنترل بر بدن شده، موجب احساس بیکفایتی فرد از بدنش شده و ناامنی و تصویر ذهنی منفی ایجاد میکند. اگرچه بارداری بیماری نیست اما آن میتواند شبیه بیماری جلوهگر شود. عالئمی را بروز میدهد که هم از نظر ظاهری در بودن فرد تغییر ایجاد میکند و هم از نظر فعل و انفعالاتی که در درون بدن رخ میدهند، میتواند شبیه یک بیماری تفسیر گردد. در ضمن اینکه زنان در دستیابی به اندامی باریک در نیمه پایین بدن رضایتمندی دارند بنابراین تغییر نامناسب در این قسمت میتواند در نارضایتی از تصویر بدن موثر واقع شود.
در جامعه امروزی تاکید فرهنگی-اجتماعی بسیاری بر روی جذابیت و تناسب جسمانی وجود دارد. طبق تحقیقات، فشارهای اجتماعی در مورد لاغری و نظرات گسترده در مورد ساختار بدن باعث شده است که نارضایتی از بدن و تصویر بدنیِ منفی میان جامعه و به خصوص در زنان بسیار شایع شود. تصویر بدنی در واقع ادراک فرد از اندازه و تناسب بدن است که با تفکر و احساس و دیدگاه سایر افراد نسبت به بدن او همراه میشود و دارای ساختار چند بعدی است که شامل دو بخش مستقل: ادراکی (تخمین اندازه بدن) و دیدگاهی (شناخت و احساس فرد نسبت به بدن) است. شیوع نارضایتی از بدن یک نگرانی عمده محسوب میشود، چراکه با اختلالات و نقصهای روانی مانند کاهش عزت نفس، افسردگی، اضطراب اجتماعی، اختللات خوردن، اختلالات جنسی و بیماریهای مربوط به بدشکلی بدن در ارتباط است.
از درمانهای قدیمی برای اختلالات تصویر بدنی، بیشتر درمانهای رفتاری-شناختی و دارودرمانی بوده است. ولی با توجه به وقتگیر بودن، گران بودن و داشتن عوارض جانبی این روشها ، امروزه ورزش و فعالیت جسمی به عنوان یک روش درمانی ، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. تحقیقات زیادی در مورد نقص تصویر بدنی و روشهای درمانی آن مطرح شده است. از جمله این تحقیقات میتوان به تحقیق فیشر و تامسون اشاره کرد که به بررسی تاثیر ورزشهای استقامتی بر تصویر بدنی افراد پرداختهاند.
پست قبلیآزمون نگرانی از ظاهر بدن