همدلی یکی از مهارت های اجتماعی مهم است که به سادگی توانایی درک احساسات دیگران است. درک اینکه هر کس مجموعه ای از احساسات، خواسته ها، محرک ها و ترس های خود را دارد. برای همدلی کردن اجازه دارید که تجربیات دیگران را با تجربیات خودتان جهت پاسخگویی به طرز عاطفی مناسب تطبیق دهید. این یک مهارت مادام العمر و مهم ترین مهارت برای هدایت روابط است. برای تقویت مهارت همدلی در راستای بهبود مهارت های اجتماعی راهکارهایی وجود دارد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم.

۱- گوش کنید

قبل از همدلی کردن، در ابتدا نیاز به درک گفته های دیگران دارید، که این به معنی آن است که مهارت گوش دادن در مرکز همدلی قرار دارد. طبق این مهارت به دیگران اجازه می دهید که بدون ایجاد هیچگونه وقفه، شرط، شک و تردید صحبت کنند و سپس طبق نظر خودتان در زمان مناسب به طرف مقابل اجازه مکث می دهید تا قبل از واکنش شما، شرایط و احساسات خود را در نظر بگیرد.

۲- شیوه نگرشتان را تغییر دهید

همه ما با عبارت «خودتان را به جای آن ها قرار دهید» آشنا هستیم و این دقیقا همان است. ساده ترین راه برای درک مسئله یا شرایطی که دیگران در آن قرار دارند و این همان همدلی است. سعی کنید در شرایط مختلف جای خودتان را با دیگران عوض کنید و واقعا از دیدگاه آن ها به اتفاقات فکر کنید. گاهی اوقات درست یا غلط وجود ندارد اما حداقل به اندازه ای درک خواهید کرد که بتوانید مشکلات را حل و فصل کنید و یا توصیه های مفیدی را ارائه دهید.

۶- احساسات درونی تان را بروز دهید

یکی از سریع ترین راه ها برای ارائه و تبادل صحیح همدلی ، گوش دادن به تجربه های یک فرد و ارتباط دادن آن ها با تجربه های مشابهی از خودتان است. از نشان دادن احساسات درونیتان نترسید. زیرا ممکن است شروع یک دوستی بزرگ و پایدار باشد.

۴- با فرهنگ های جدید آشنا شوید

این گفته قدیمی که «سفر کردن باعث گسترش ذهن می شود» هنوز هم حتی در این عصر تکنولوژی درست است. گاهی اوقات بهترین راه برای باز کردن فکر و ذهن، سوار شدن بر هواپیما و رفتن به جایی کاملا متفاوت است.

۵- حس کنجکاویتان را پرورش دهید

افراد همدل یک حس کنجکاوی تمام نشدنی دارند. هنگامی که با افراد خارج از دایره ی اجتماعی مان صحبت می کنند، نسبت به عقاید، دیدگاه ها و زندگی هایی که متفاوت هستند، احساس کنجکاوی میکنند.

۶- گفته های دیگران را تایید کنید

نکته ی مفید دیگر این است که در حال گوش دادن به گفته های یک فرد، از عبارات تاییدی همچون «متوجه شدم» و «درک می کنم» برای نشان دادن اینکه به شخص گوش می دهید، استفاده کنید. (اگر واقعا در حال گوش دادن به صحبت ها هستید از این کلمات استفاده کنید!).

در هوش هیجانی ، منظور از مهارت های اجتماعی، مهارت های مورد نیاز جهت رسیدگی و تاثیر موثر بر دیگران است که طیف وسیعی از توانایی ها، از ارتباطات و مدیریت کشمکش ها گرفته تا برخورد با تغییرات، دیدار با افراد جدید و برقراری روابط را پوشش می دهد و تقریبا در هر قسمت از زندگی ما، از زندگی کاری گرفته تا زندگی عاشقانه، نقش دارد. این مهارت کمی پیچیده است و تقریبا نیاز به استفاده از نکاتی که تا به الان ذکر شد دارد اما در این جا به چند نکته ی دیگر اشاره می کنیم.

۷- مهارت های رشد فردی خود را توسعه دهید

یک راه خوب برای شروع در بهبودی مهارت های اجتماعی، انتخاب مهارتی است که می خواهید آن بهبود دهید، این کار باعث افزایش تمرکز شما می شود. دانیال گولمن، روان شناس بین المللی، پیشنهاد می دهد که برای پیشرفت در مهارت مورد نظر، شخصی ماهر در آن زمینه را انتخاب و نحوه ی عملکرد و کنترل احساسات وی را مشاهده کنید و سپس این مهارت ها را بر روی خودتان اجرا کنید.

۸- کفش های دیگران را بپوشید

البته نه به معنی واقعی کلمه! هر کسی عبارت «قدم زدن با کفش های دیگران» را شنیده است اما آیا واقعا بسیاری از مردم به این توصیه عمل می کنند؟ این کار را امتحان کنید، هرگز پشیمان نخواهید شد.

۹- تمرین باعث پیشرفت می شود

ایده تمرین کردن در همدلی و دیگر مهارت های اجتماعی ممکن است کمی عجیب و غریب به نظر برسد، اما مانند همه چیز در زندگی، تمرین باعث پیشرفت می شود.

۱۰- بوقلمون های سرد رسانه های اجتماعی

نمی خواهیم طرز فکر قدیمی داشته باشیم، ولی زندگی اجتماعی آفلاین و روبه رو شدن در واقعیت با مردم، فرصت های زیادی را برای شما به ارمغان می آورد تا مهارت های اجتماعی تان را به دست آورید و گسترش دهید. بنابراین دفعه ی بعد به جای نوشتن پیام فوری به بهترین دوستتان، برای یک نوشیدنی با او ملاقات کنید. باور کنید هوش هیجانی فقط در محدوده ی رسانه های اجتماعی افزایش نمی کند.

۱۱- چیزی که می گویید مهم نیست بلکه نحوه ی بیان آن مهم است

ما در مورد اهمیت ارتباطات غیرکلامی و نحوه ی تاثیر آن بر نظر افراد در رابطه با شما صحبت می کنیم. زبان بدن، تن صدا و تماس چشمی، کلید دیگری است تا دیگران متوجه احساسات شما شوند. پس علاوه بر احساساتتان به نحوه فیزیک بدن تان نیز توجه کنید.

۱۲- ارتباط با دیگران

روش نهایی برای ایجاد همدلی و افزایش مهارت های اجتماعی، برقراری ارتباط با دیگران است. این کار به نظر ساده می رسد ولی شما نمی توانید مهارت های اجتماعی خود را بدون برقراری ارتباط قوی تر کنید!

چگونه مغزمان ما را فریب می دهد؟ یا بهتر است بگوییم چگونه دیگران مغز ما را فریب می دهند؟
تبلیغات تلویزیونی را نگاه می کنید. تبلیغ مایع دستشویی، ماکارونی، تن ماهی و یا یک اپلیکیشن موبایل است. خانواده ای را نشان می دهد یک پسر و یک دختر به همراه پدر و مادر. حالا به مختصات دقت کنید: تمام اعضای خانواده پنج ویژگی دارند: زیبا، خوش اندام، خوش پوش، خندان و با انرژی. خانه ای که در تبلیغ نشان می دهند روشن، زیبا، با طراحی مدرن و بزرگ. این ها هیچ ربطی به کیفیت و ارزندگی محصول ندارد. اما ذهن ما فریب می خورد. یک ارتباط بی مورد بین خوشحالی، خوش تیپی و خوش پوشی اعضای خانواده خیالی با کیفیت تن ماهی یا اپلیکیشن موبایل به ذهن ما تزریق می شود. همزمانی و هم مکانی این مولفه ها (خانه بزرگ و شیک و خانواده زیبا و آرمانی) با نشان دادن مایع دستشویی یا ماکارونی باعث می شود که یک «ارتباط توهمی» شکل بگیرد.

چرا؟ مغز ما ماشین ارتباط دهنده است. دوست دارد اشیا، موضوعات و … را به هم ربط دهد و از آن داستان و روایت بسازد. بگذارید مثال دیگری بزنم:
به یک سایت خرید لباس مراجعه می کنید. لباسی را می بینید که یک مدل یا مانکن پوشیده است. لبخند، زیبایی، اندام برازنده مدل، باعث می شود که شما خرید کنید. اما آیا می دانید چه چیزی را دارید می خرید؟ مطمئنا شما لباس را نمی خرید بلکه دارید یک حس خوب خوش پوشی و برازندگی را می خرید. لباس را با پیک تحویل می گیرد. آن را می پوشید روبروی آیینه می روید و آن جاست که می فهمید. لباس آن قدرها که فکر می کردید زیبا نبود. به همین خاطر است که لباس هایی که بر تن یک مدل پوشانده می شود فروش بیشتری دارند تا لباس هایی که صرفا به تنهایی نشان داده می شوند. جالب اینجاست که ما بارها و بارها فریب می خوریم.

تجویز راهبردی:
اگر این توهم ارتباطی فقط در حد خرید لباس باشد، اشکالی ندارد. اما مشکل آنجا پیدا می شود که یک خانواده تمام پول خود را در یک موسسه مالی سپرده گذاری می کند به خاطر ارتباط توهمی شیک بودن شعب یا برخورد مناسب رییس شعبه یا شیک بودن کاتالوگ ها یا عظمت ساختمان موسسه! یا یک شرکت نیمی از منابع خود را بر روی یک پروژه سرمایه گذاری می کند به خاطر آبی بودن چشم پیشنهاددهندگان (کنایه از خارجی بودن) و به خاطر حرفه ای بودن اسلایدهای پاورپوینت و گزارشهای مربوطه. بارها در جلسات دیده ام که تعامل و ارایه حرفه ای، گزارش هایی که به صورت رنگی با کیفیت چاپ شده اند جایگزین کیفیت خود تصمیم (مثلا سرمایه گذاری در یک پروژه) شده اند. این توهم ارتباطی بسیار خطرناک است. سرنوشت یک خانواده، یک سازمان و یا یک کشور ممکن است به خاطر همین مساله به خطر بیفتد. چه می توان کرد؟
تنها راه چاره اش ورزش تفکیک ذهنی است. به عضلات برجسته ورزشکاران نگاه کنید. آن ها روز اول که اینگونه نبودند. با ورزش عضلات تقویت می شوند. ذهن نیز ورزش هایی دارد. تکرار و تمرین یک موضوع برای یک مدت خاص می تواند یک عضله ذهنی را در شما تقویت کند. برای مقابله با توهم ارتباطی باید با تفکیک ذهنی، ذهن خود ورزش داد و ورزیده کرد. چگونه؟

تا مدتی وقتی می خواهیم در مورد پدیده ها/پیشنهادها/گزینه ها تصمیم گیری کنیم یک سوال کوتاه را از خود بپرسیم: خود آن پدیده/پیشنهاد/گزینه ها فارغ از چیزهایی که به آن چسبیده اند چقدر می ارزد؟ اگر همین پیشنهاد را فرد دیگری به شیوه ای دیگری معرفی می کرد من انتخابش می کردم. بگذارید چند مثال بزنم:
۱-اگر همین پیشنهاد سرمایه گذاری یا سپرده گذاری را یک جوان ۲۰ ساله با شلوار خانگی معرفی می کرد بازهم آن را می پذیرفتم.
۲-اگر همین ماکارونی را یک فرد زشت و غمگین معرفی می کرد، باز هم می خریدم؟
۳-دست تان را روی صورت و سر مانکن بگذارید تا لبخندش را نبینید، باز هم آن لباس زیباست؟
نکته طلایی اینجاست در تفکیک ذهنی سعی می کنیم، اموری را که جزو اصلی پدیده/پیشنهاد/گزینه نیست را حذف کنیم تا آنچه باقی می ماند را به درستی ارزیابی کنیم. با تفکیک ذهنی، ارتباط توهمی را می شکنیم و هوشمندتر می شویم.

دکتر مجتبی لشکربلوکی

هوش هیجانی

معرفی

خدمات و محصولات

عضویت برای خبرنامه